Lợi ích và tai hại của thức ăn

Thứ Bảy Tuần 5 TN

Viết bởi LM. Anthony Đinh Minh Tiên, OP

Xin Nhấn vào đây để nghe Bài Giảng hoặc tải xuống

Thứ Bảy Tuần V TN2

Bài đọc: Gen 3:9-24; I Kgs 12:26-32; Mk 8:1-10.

1/ Bài đọc I (năm lẻ): ⁹ Đức Chúa là Thiên Chúa gọi con người và hỏi: "Ngươi ở đâu?"
¹⁰ Con người thưa: "Con nghe thấy tiếng Ngài trong vườn, con sợ hãi vì con trần truồng, nên con lẩn trốn." ¹¹ Đức Chúa là Thiên Chúa hỏi: "Ai đã cho ngươi biết là ngươi trần truồng? Có phải ngươi đã ăn trái cây mà Ta đã cấm ngươi ăn không?" ¹² Con người thưa: "Người đàn bà Ngài cho ở với con, đã cho con trái cây ấy, nên con ăn." ¹³ Đức Chúa là Thiên Chúa hỏi người đàn bà: "Ngươi đã làm gì thế?" Người đàn bà thưa: "Con rắn đã lừa dối con, nên con ăn."
¹⁴ Đức Chúa là Thiên Chúa phán với con rắn: "Mi đã làm điều đó, nên mi đáng bị nguyền rủa nhất trong mọi loài súc vật và mọi loài dã thú. Mi phải bò bằng bụng, phải ăn bụi đất mọi ngày trong đời mi. ¹⁵ Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó."
¹⁶ Với người đàn bà, Chúa phán: "Ta sẽ làm cho ngươi phải cực nhọc thật nhiều khi thai nghén; ngươi sẽ phải cực nhọc lúc sinh con. Ngươi sẽ thèm muốn chồng ngươi, và nó sẽ thống trị ngươi."
¹⁷ Với con người, Chúa phán: "Vì ngươi đã nghe lời vợ và ăn trái cây mà Ta đã truyền cho ngươi rằng: "Ngươi đừng ăn nó", nên đất đai bị nguyền rủa vì ngươi; ngươi sẽ phải cực nhọc mọi ngày trong đời ngươi, mới kiếm được miếng ăn từ đất mà ra. ¹⁸ Đất đai sẽ trổ sinh gai góc cho ngươi, ngươi sẽ ăn cỏ ngoài đồng. ¹⁹ Ngươi sẽ phải đổ mồ hôi trán mới có bánh ăn, cho đến khi trở về với đất, vì từ đất, ngươi đã được lấy ra. Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất." ²⁰ Con người đặt tên cho vợ là E-và, vì bà là mẹ của chúng sinh.
²¹ Đức Chúa là Thiên Chúa làm cho con người và vợ con người những chiếc áo bằng da và mặc cho họ. ²² Đức Chúa là Thiên Chúa nói: "Này con người đã trở thành như một kẻ trong chúng ta, biết điều thiện điều ác. Bây giờ, đừng để nó giơ tay hái cả trái cây trường sinh mà ăn và được sống mãi." ²³ Đức Chúa là Thiên Chúa đuổi con người ra khỏi vườn Ê-đen để cày cấy đất đai, từ đó con người đã được lấy ra. ²⁴ Người trục xuất con người, và ở phía đông vườn Ê-đen, Người đặt các thần hộ giá với lưỡi gươm sáng loé, để canh giữ đường đến cây trường sinh.

2/ Bài đọc I (năm chẵn): ²⁶ Vua Gia-róp-am nghĩ bụng rằng: "Rồi vương quốc lại trở về nhà Đa-vít mất thôi! ²⁷ Nếu dân này cứ lên tế lễ tại Đền Thờ Đức Chúa ở Giê-ru-sa-lem, thì lòng họ lại quay về với chủ mình là Rơ-kháp-am vua Giu-đa, và họ sẽ giết ta để trở về với Rơ-kháp-am vua Giu-đa." ²⁸ Sau khi quyết định, vua làm hai con bò mộng bằng vàng, rồi nói với dân: "Các ngươi lên Giê-ru-sa-lem như thế là đủ rồi! Này, Ít-ra-en, Thiên Chúa của ngươi đây, Đấng đã đưa ngươi lên từ đất Ai-cập." ²⁹ Vua đặt một tượng ở Bết Ên, còn tượng kia ở Đan.
³⁰ Đó là nguyên cớ gây ra tội, vì dân đi tới mãi tận Đan để thờ một trong hai tượng đó.
³¹ Vua thiết lập những nơi cao và đặt các tư tế lấy từ đám thường dân, không thuộc hàng con cháu Lê-vi. ³² Vua Gia-róp-am còn lập một lễ vào ngày mười lăm tháng tám, giống như lễ vẫn mừng ở Giu-đa, và vua tiến lên bàn thờ. Vua đã làm như thế tại Bết Ên mà dâng lễ tế cho các con bò mộng vua đã làm ra. Vua đặt ở Bết Ên các tư tế để phục vụ tại các nơi cao mà vua đã thiết lập.

3/ Phúc Âm: ¹ Trong những ngày ấy, lại có một đám rất đông, và họ không có gì ăn, nên Đức Giê-su gọi các môn đệ lại mà nói: ² "Thầy chạnh lòng thương đám đông, vì họ ở luôn với Thầy đã ba ngày rồi mà không có gì ăn! ³ Nếu Thầy giải tán, để họ nhịn đói mà về nhà, thì họ sẽ bị xỉu dọc đường. Trong số đó, lại có những người ở xa đến."
⁴ Các môn đệ thưa Người: "Ở đây, trong nơi hoang vắng này, lấy đâu ra bánh cho họ ăn no?"
⁵ Người hỏi các ông: "Anh em có mấy chiếc bánh? " Các ông đáp: "Thưa có bảy chiếc."
⁶ Người truyền cho họ ngồi xuống đất. Rồi Người cầm lấy bảy chiếc bánh, dâng lời tạ ơn, và bẻ ra, trao cho các môn đệ để các ông dọn ra. Và các ông đã dọn ra cho đám đông.
⁷ Các ông cũng có mấy con cá nhỏ. Người đọc lời chúc tụng, rồi bảo các ông dọn cả cá ra.
⁸ Đám đông đã ăn và được no nê. Người ta nhặt lấy những mẩu bánh còn thừa: bảy giỏ!
⁹ Mà đám đông có khoảng bốn ngàn người. Người giải tán họ.
¹⁰ Lập tức, Đức Giê-su xuống thuyền với các môn đệ và đến miền Đan-ma-nu-tha.

---

GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Lợi ích và tai hại của thức ăn

Có những thức ăn nuôi dưỡng và làm cho con người được sống khỏe; có những thức ăn gây bệnh (cao đường, cao máu, cao mỡ) và làm con người phải chết. Một con người bình dân sẽ không biết những hậu quả của thức ăn, nếu không được những nhà chuyên môn cho biết hậu quả của nó. Để sống khỏe, con người cần tuân theo sự chỉ dẫn của các nhà chuyên môn. Nếu ngoan cố ăn bậy theo ý mình, con người sẽ phải lãnh hậu quả tai hại của nó.
Các Bài Đọc hôm nay liên quan đến những lợi ích và tai hại của thức ăn. Trong Bài Đọc I, năm lẻ, cả ma quỉ và tổ tiên con người phải lãnh nhận các hậu quả trầm trọng, vì đã bất tuân sự chỉ dẫn của Thiên Chúa để ăn trái của Cây Biết Thiện Ác.
Trong Bài Đọc I, năm chẵn, vua Jeroboam không chịu nghe lời Thiên Chúa để được chúc lành thịnh vượng, nhà vua có kế hoạch riêng của mình để được phồn thịnh cho dù phải phản bội Thiên Chúa.
Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu làm phép lạ cho 4,000 người ăn no nê. Vì của ăn này, tất cả dân chúng trở nên mạnh khỏe và không bị ngất xỉu dọc đường.

KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:

1/ Bài đọc I (năm lẻ): Hình phạt của tội lỗi

1.1/ Sự thật được tiết lộ: Mọi hành động của con người đều cho hậu quả tốt hoặc xấu. Hậu quả của việc bất tuân Thiên Chúa qua việc ăn trái cấm làm con người sợ hãi, xấu hổ, và trốn tránh sự thật. Sớm hay muộn, con người cũng phải đối diện với sự phán xét của Thiên Chúa.
Khi được hỏi vì lý do tại sao phạm tội, con người không dám nhận trách nhiệm, nhưng đổ lỗi vòng quanh cho người khác: Ông Adong đổ lỗi cho Bà Evà, và còn ám chỉ phần lỗi của Thiên Chúa: “Người đàn bà Ngài cho ở với con.” Bà Evà đổ lỗi cho con rắn "Con rắn đã lừa dối con, nên con ăn." Nếu Bà vâng lời Thiên Chúa, con rắn đâu cám dỗ được. Con người có tự do hành động; và vì thế, con người phải chịu trách nhiệm về hành động của mình.

1.2/ Thiên Chúa ra hình phạt cho tất cả:
(1) Hình phạt của Con Rắn: Đức Chúa là Thiên Chúa phán với con rắn: "Mi đã làm điều đó, nên mi đáng bị nguyền rủa nhất trong mọi loài súc vật và mọi loài dã thú. Mi phải bò bằng bụng, phải ăn bụi đất mọi ngày trong đời mi. Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy; dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi, và mi sẽ cắn vào gót nó."” Mối thù giữa ma quỉ và con người, giữa dòng giống ma quỉ và dòng giống con người. Mối thù này được chiến thắng bởi Đức Mẹ và Chúa Giêsu.
(2) Hình phạt của Bà Evà: Với người đàn bà, Chúa phán: "Ta sẽ làm cho ngươi phải cực nhọc thật nhiều khi thai nghén; ngươi sẽ phải cực nhọc lúc sinh con. Ngươi sẽ thèm muốn chồng ngươi, và nó sẽ thống trị ngươi." Điều truyền này nói lên vai trò gia trưởng trong gia đình của người đàn ông.
(3) Hình phạt của Ông Adong: Đất đai bị nguyền rủa vì ngươi và sẽ trổ sinh gai góc cho ngươi. Con người phải làm việc vất vả mọi ngày trong đời mới kiếm được miếng ăn từ đất mà ra; vì Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ đuổi con người ra khỏi vườn Eden. Hình phạt nặng nhất là sự chết: “Ngươi là bụi đất, và sẽ trở về với bụi đất.”

1.3/ Con người bị ngăn cản không cho đụng đến Cây Trường Sinh: Trình thuật hôm nay củng cố sự kiện có 2 cây Thiên Chúa đặt chính giữa vườn: Cây Trường Sinh và Cây Biết Thiện Ác. Vì con người đã ăn trái cây của Cây Biết Thiện Ác, nên họ biết điều thiện và điều ác. Nhiều người giả sử nếu Ông Bà ăn quả của Cây Trường Sinh, con người sẽ được sống mãi. Để ngăn cản không cho con người ăn trái cây này, Thiên Chúa phán: "Này con người đã trở thành như một kẻ trong chúng ta, biết điều thiện điều ác. Bây giờ, đừng để nó giơ tay hái cả trái Cây Trường Sinh mà ăn và được sống mãi. Người trục xuất con người, và ở phía Đông vườn Eden, Người đặt các thần hộ giá với lưỡi gươm sáng loé, để canh giữ đường đến Cây Trường Sinh.”

2/ Bài đọc I (năm chẵn): Nếu dân này cứ lên tế lễ tại Đền Thờ Đức Chúa ở Jerusalem, thì lòng họ lại quay về với chủ mình là Rehoboam vua Judah mất thôi.

2.1/ Lý do chính trị: Khi con người được sống trong danh vọng quyền bính, họ không bao giờ thỏa mãn với những gì đang sở hữu; nhưng luôn có tham vọng bành trướng thế lực. Jeroboam đã quên hẳn lý do nhà vua được cai trị vương quốc của mình là Thiên Chúa đã giật 10 chi tộc miền Bắc ra khỏi tay của vua Solomon và trao quyền điều khiển vào tay nhà vua, khi ông vẫn còn là một thợ xây cất của Solomon. Thiên Chúa cũng đã giao ước với ông: "Nếu ngươi vâng nghe tất cả những điều Ta truyền cho ngươi và bước đi theo đường lối của Ta, thi hành điều chính trực trước nhan Ta mà tuân giữ các giới răn và mệnh lệnh của Ta như David tôi tớ Ta đã làm, thì Ta sẽ ở với ngươi và xây cho ngươi một ngôi nhà bền vững như Ta đã xây cho David, và Ta sẽ trao Israel cho ngươi."
(1) Mối lo sợ của nhà vua: Khi thấy dân chúng của mình cứ tuôn về Jerusalem mỗi ngày lễ để thờ phượng Thiên Chúa và đóng góp ngân quĩ cho Đền Thờ theo như Lề Luật truyền, vua Jeroboam nghĩ bụng rằng: "Rồi vương quốc lại trở về nhà David mất thôi! Nếu dân này cứ lên tế lễ tại Đền Thờ Đức Chúa ở Jerusalem, thì lòng họ lại quay về với chủ mình là Rehoboam vua Judah, và họ sẽ giết ta để trở về với Rehoboam vua Judah."
(2) Quyết định chính trị điên rồ của nhà vua: Để giải quyết mối lo sợ hão huyền, vua quyết định cho làm hai con bò mộng bằng vàng, rồi nói với dân: "Các ngươi lên Jerusalem như thế là đủ rồi! Này, Israel, Thiên Chúa của ngươi đây, Đấng đã đưa ngươi lên từ đất Ai-cập." Nhà vua cho đặt hai tượng bò vàng: một ở đàng đầu tại Dan, giáp ranh giới với Syria miền Bắc, một ở đàng chân tại Bethel giáp ranh giới với vương quốc Judah miền Nam.

2.2/ Thay đổi tôn giáo: Vua biết không thể tiêu diệt tôn giáo, nên hướng lòng dân vào tà thần. Sở dĩ dân chúng tin tưởng những gì vua nói, vì truyền thống Do-thái tin Thiên Chúa luôn nói với họ qua các nhà lãnh đạo của dân chúng. Bên cạnh việc đúc hai thần bò vàng, vua Jeroboam còn: "đặt các tư tế lấy từ đám thường dân, không thuộc hàng con cháu Lêvi... lập một lễ vào ngày mười lăm tháng tám, giống như lễ vẫn mừng ở Judah, và vua tiến lên bàn thờ. Vua đã làm như thế tại Bethel mà dâng lễ tế cho các con bò mộng vua đã làm ra. Vua đặt ở Bethel các tư tế để phục vụ tại các nơi cao mà vua đã thiết lập." Mục đích của những hành động này là vua muốn triệt hạ tận gốc những thói quen thờ phượng của dân chúng, để tiện bề cho việc điều khiển.
Nhưng gieo gió sẽ gặt bão, sóng gió sẽ xảy tới dồn dập cho triều đại của nhà vua và các người kế vị sau này; không những thế, dân chúng cũng chịu thiệt hại vì những quyết định điên rồ của nhà vua.

3/ Phúc Âm: Chúa làm phép lạ cho 4,000 người ăn no nê.

3.1/ Phản ứng của Chúa Giêsu và của các môn đệ:
(1) Chúa Giêsu biết mọi nhu cầu của con người: phần hồn cũng như phần xác. Những chi tiết của trình thuật nói lên sự quan tâm và lòng thương xót của Ngài: "Thầy chạnh lòng thương đám đông, vì họ ở luôn với Thầy đã ba ngày rồi mà không có gì ăn! Nếu Thầy giải tán, để họ nhịn đói mà về nhà, thì họ sẽ bị xỉu dọc đường. Trong số đó, lại có những người ở xa đến."
(2) Phản ứng của các tông-đồ rất thực tế: Trong nơi hoang vắng này, làm sao tìm được bánh cho bằng ấy người? Lấy tiền đâu mà mua nhiều bánh như vậy? Đó là trách nhiệm của họ, đâu phải là của chúng ta! Rất nhiều người lãnh đạo phần hồn dựa vào những lý do như thế để từ chối giúp đỡ giáo dân về phần xác; nhưng bổn phận bác ái là cho hết mọi người, đâu trừ những nhà rao giảng. Hơn nữa, nhiều người tin vào Chúa không do những lời giảng cao siêu, nhưng do tấm lòng thương xót của người rao giảng.

3.2/ Phép lạ hóa bánh ra nhiều: Cần lưu ý có hai phép lạ hóa bánh ra nhiều trong Tin Mừng của Marcô:
(1) Phép lạ hóa bánh ra nhiều từ 5 chiếc bánh và 2 con cá để nuôi 5,000 người (Mk 6): Tất cả 4 Thánh-ký đều tường thuật phép lạ này (Mt 14:15-21, Mk 6:34-44, Lk 9:12-17, Jn 6:1-14).
(2) Phép lạ hóa bánh ra nhiều từ 7 chiếc bánh và vài con cá để nuôi 4,000 người: Chỉ có trong Marcô trong trình thuật hôm nay, và được nhắc lại trong Mt 16:10.
- Những điều giống nhau trong 2 phép lạ: Công thức chúc lành như khi lập BT Thánh Thể trong Bữa Tiệc Ly: “Người cầm lấy bảy chiếc bánh, dâng lời tạ ơn, và bẻ ra, trao cho các môn đệ để các ông dọn ra. Và các ông đã dọn ra cho đám đông.” Lời thắc mắc của các tông-đồ: "Ở đây, trong nơi hoang vắng này, lấy đâu ra bánh cho họ ăn no?"
- Những điều khác nhau trong 2 phép lạ: Số người hiện diện, số bánh, và số cá. Số bánh còn dư lại: 7 giỏ cho 4,000 và 12 giỏ cho 5,000. Địa điểm phép lạ xảy ra: gần Capernaum, vùng của Do-thái, cho 5,000; và vùng Decapolis, lãnh thổ của Dân Ngoại, cho 4,000.

ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:

- Chúng ta cần tuân theo sự chỉ dẫn của Thiên Chúa và các nhà chuyên môn, vì có rất nhiều điều chúng ta không biết, hay vượt quá sự hiểu biết của con người chúng ta.
- Vâng lời những lệnh truyền của Thiên Chúa không hạn chế sự tự do của chúng ta; nhưng giúp chúng ta đạt những hậu quả tốt, và vượt qua những cám dỗ của ma quỉ và thế gian.
- Thiên Chúa là Đấng Tốt Lành và thấu suốt mọi sự. Chúng ta cần tin tưởng tuyệt đối và tuân giữ những gì Ngài truyền. Vì không một ai trên đời này khôn ngoan hơn Thiên Chúa, chúng ta phải tuân theo những Lời Ngài dạy hơn là những lời của người đời hay của chúng ta.